wtorek, 22 września 2015

MB Umilenie

Ikona Matki Bożej Jachromskiej


Kopia rosyjskiej ikony z XV w.
24,5x19,5
deska lipowa,
tempera żółtkowa (technika kombinowana na surowej desce)
złoto 23 ct

Urzekająca jest dla mnie czułość w gestach Maryi i Jezusa. Lewa ręka Dzieciątka, w której trzyma rotulus, jest bezwiednie opuszczona. Jego wzrok i postać skupiona jest na Maryi, na Jej twarzy. Tak jakby prawo i przepisy (rotulus i filakterie), choć pozostają do wypełnienia i są strzeżone, stawały się całkowicie drugoplanowe, kiedy na horyzoncie pojawia się miłość drugiego człowieka.

Ikona wykonana na cel charytatywny: zostanie zlicytowana na koncercie SyMfonia Serc na rzecz osób chorych na SM http://radom.gosc.pl/evt/29505d.SyMfonia-Serc-dla-chorych-na-SM.

***
AKTUALIZACJA
 
Ikona została wylicytowana za najwyższą podczas aukcji kwotę: 2000 zł!
Dużo radości :)
I jakie emocje!
 
Niech Bóg szczególnie szczególnie hojnie udziela się sercom hojnych ludzi,
 a Jego Aniołowie niech ich we wszystkim wspomagają.  

niedziela, 6 września 2015

Nawrócenie Świętego Pawła

Po raz kolejny komponuję ikonę łącząc tradycję zachodnią i wschodnią. Według Hermenei Dionizjusza z Furny "Paweł wezwany przez Pana na drodze" przedstawiony ma być leżący na ziemi, z twarzą opuszczoną, zasłaniający oczy dłonią. Ponad nim rozpościera się niebo z Chrystusem, który napomina Pawła: Dlaczego mnie prześladujesz? Blask z nieba z uwidocznionymi promieniami spływa na Pawła. Obok Pawła mają stać czterej towarzysze zdumieni całą sceną. 
Na wschodnich ikonach nawrócenie Pawła bywa rozbudowane o widoki miast, między którymi Szaweł podróżował (Jerozolima, Damaszek). Czasem znajduje się na nich również scena wejścia niewidomego Pawła do Damaszku. Jest on wówczas prowadzony przez współtowarzyszy. 
Widać zatem, że ikonografia wschodu wierna jest Pismu świętemu [Dz: 9, 3-4, 22, 6-7, 26,13-14]. Wszystko, co zostaje przedstawione w formie i kolorze ma swoje źródło w słowie pisanym.

Dla religijnego malarstwa zachodniego charakterystyczne jest sięganie po zapożyczenia w przedstawianiu scen i postaci biblijnych. Malarstwo to więcej poddaje się trendom w sztuce i poszukiwaniom nowych środków wyrazu. 
Nie wiadomo dokładnie, jakie jest źródło "konia" w scenie nawrócenia Pawła. Zapewne popularna była w średniowiecznych legendach taka wersja opowiadania, w której Paweł, jako Rzymianin z pochodzenia i człowiek zamożny, nie mógł podróżować inaczej, niż na koniu.  Zdaje się, iż jednym z najpopularniejszych zachodnich przedstawień tego tematu jest nawrócenie św. Pawła pędzla Caravaggia. Obraz ten, jakże kontrowersyjny dla współczesnych, ze względu na niezwykłość ujęcia i perspektywy, malowany był na zamówienie do kaplicy kościoła S. Maria del Popolo w 1601 roku. 

Moja ikona dedykowana jest Pawłowi, którego konie są wielką życiową pasją. Dlatego zdecydowałam się podążyć drogą zapożyczenia z zachodu. I tak, w ikonie, która wyszła spod mojej ręki, świadkiem misteryjnej epifanii Chrystusa w życiu Pawła jest koń. 

Nota bene, jest mało prawdopodobne, aby Paweł rzeczywiście spadł z konia. W Dziejach Apostolskich wspomniane jest, iż Chrystofania miała miejsce w południe. Był to dla pobożnego Żyda czas modlitwy. Paweł zatem w tej porze mógł modlić się w postawie stojącej, zwrócony twarzą ku Jerozolimie.

30x20 deska lipowa, lewkas, tempera żółtkowa

poniedziałek, 8 czerwca 2015

Madonna della Strada



Ikona Madonna della Strada jest kopią obrazu znajdującego się w Kościele-Matce zakonu jezuitów w Rzymie. Przedstawienie łączy w sobie cechy wschodniej ikony oraz malarstwa zachodniego.
Układ postaci nawiązuje do Hodegetrii, typu ikonograficznego, w którym Maryja to ta, która wskazuje Drogę (może zbieżność tytułów nie jest przypadkowa?). W typie Hodegetrii Maryja przedstawiona jest frontalnie, w półpostaci. Jej lewa ręka podtrzymuje Dzieciątko Jezus. Ono w lewej dłoni trzyma rotulus albo księgę, prawą – błogosławi. Prawa dłoń Maryi wskazuje na Jezusa. W tym szczególe różni się typ ikonograficzny i przedstawienie Maryi jako Madonny della Strada. Tutaj dłoń skierowana jest w stronę widza, wyraża gest ofiarowania.
Tę prawą dłoń „Pani Dobrej Drogi” oglądać można od 2006 roku. Wówczas wizerunek przeszedł renowację i dłoń została odkryta. Podczas konserwacji ujawniono, jak dalekim zmianom ulegał obraz w ciągu wieków: oryginalne malowidło było freskiem, w późniejszym czasie odspojonym od ściany i przeniesionym na płótno. Wiązało się to z powstaniem ubytków i licznych spękań. Aby zachować ciągłość malatury i jej blask, wizerunek poddawano wielokrotnym przemalowaniom. Tło z czasem nabrało ciemnego, niemal czarnego odcienia. Z partii cielesnych widoczne zostały jedynie twarze obu postaci i dłonie Jezusa. Zmianie uległy oryginalne kolory szat.
W tej sytuacji konserwatorzy podjęli próbę przywrócenia malowidłu jego poprzedniego wyglądu. Obraz oczyszczono, zdjęto warstwy pociemniałych werniksów i przemalowań. Dzięki temu ujawniły się zakryte szczegóły oraz pierwotne, migotliwe kolory. Na koniec wizerunek został przytwierdzony do płyty z szarego łupka 75x68 i powrócił na swoje miejsce, w bocznym ołtarzu Kościoła del Gesu.
Obraz powstał w XIII-XIV wieku. Namalowany był na wewnętrznej ścianie małego kościółka, należącego do jednego z rzymskich rodów. Kościół ten został przekazany założycielowi jezuitów Ignacemu Loyoli w 1540 roku przez papieża Pawła III. Kiedy świątynia nie mogła pomieścić stale rosnącej liczby wiernych, przychodzących do ojców jezuitów, rozpoczęto w 1568 roku budowę nowego kościoła - Najświętszego Imienia Jezus. Fresk został wykuty ze ściany starego kościoła i w 1575 umieszczony w bocznej kaplicy nowego.




Dla ciekawych historii i perypetii związanych z ikoną - polecam artykuł Daniele Libanori, S.J. (tłum R. Więcek SJ) http://www.robertwiecek.pl/index.php?id=duchowosc_ign&idn=2176



deska lipowa 42,5x38, lewkas, tempera żółtkowa, złoto 23 ct  
(zdjęcia przedstawiają tę samą ikonę)
ujęcie podczas pracy

Matka Boża z Dzieciątkiem Jezus


Ikona na okazję I Komunii Świętej. Dzieciątko Jezus ma na piersiach złoconą hostię, w którą wpisany jest "łaciński" podpis IHS. Ta wizja przypominać ma o realnej i rzeczywistej obecności Jezusa w postaci eucharystycznej.

deska lipowa 30x20, lewkas, tempera żółtkowa, złoto 23 ct